Tâm hồn ta nhiều khi là một vị vua nhưng đôi khi cũng là một tên bạo chúa. Là vua khi nó chú trọng tới danh dự, tự bảo vệ sức khỏe cho chính nó cũng như không đưa ra những mệnh lệnh xấu xa, vô căn cứ.
SENECA, MORAL LETTERS, 114.24
Nhưng một khi một linh hồn không được kiểm soát, trở nên ham muốn quá mức, được nuông chiều quá mức sẽ từ một vị vua biến thành thứ đáng sợ nhất, đáng căm ghét nhất – một tên bạo chúa.
Người ta thường nói: “Quyền lực tuyệt đối sẽ đưa đến sự sụp đổ hoàn toàn”
Thoạt nghe có vể điều đó là sự thật.
Học trò của Seneca là hoàng đế Nero và những đồng phạm trong các tội ác giết người là một ví dụ hoàn hảo. Một hoàng đế khác là Domitian đã trục xuất tất cả các triết gia khỏi Rome (Epictetus cũng bởi vậy mà phải bỏ trốn).
Trong quá khứ có đế chế La Mã có rất nhiều hoàng đế bạo chúa như vậy. Tuy nhiên không lâu sau, Epictetus trở thành bạn thân của một hoàng đế khác, Hadrian, người sau này đã giúp cho sự lên ngôi của Marcus Aurelius – một trong những ví dụ chân thực nhất của một vị vua triết học khôn ngoan.
Bởi vậy, rõ ràng không phải quyền lực luôn đưa đến sự sụp đổ hiển nhiên, đó có thể gần hơn với một sự lựa chọn khó khăn. Với sức mạnh bên trong và sự tự nhận thức cá nhân, với những gì họ coi trọng, liệu với sự hiểu biết nhận thức về công bằng và công lý có giúp họ chống lại những cám giỗ của quyền lực và của cải vô hạn?
Những vấn đề này cũng đúng với mỗi chúng ta, cả với tư cách cá nhân cũng như vị thế xây dựng trong xã hội. Vua hay bạo chúa? Bạn sẽ chọn ai?
Series Daily Stoic Based on Daily Stoic by Ryan Holiday