Liệu những gì còn lại được xem là cao quý? Điều này, ta nghĩ để hạn chế những hành động hoặc thiếu hành động cho những điều đáng gìn giữ mà ta cần phải có sự chuẩn bị trước đó là những nỗ lực của giáo dục và giảng dạy – những điều đáng được tôn vinh. Nếu giữ vững được nó bạn sẽ không cần phải cố gắng ở những điều khác nữa, ngược lại bạn sẽ không bao giờ có được tự do, độc lập hay thoát ra được những đam mê thấp hèn và điều tất yếu là trong bạn đầy những đố kỵ, ghen ghét, mưu mô và ngờ vực. Nhưng lúc đó bằng một chút lòng tự trọng và trân quý trí tuệ của mình bạn sẽ tự thấy hài lòng và hòa hợp hơn với đồng loại, hơn thế nữa là sự đồng điệu với đất trời trong tiếng ngợi ca biết ơn tạo hóa đã sắp đặt mọi thứ và dành cho ta một vai trò trong đó.
MARCUSAURELIUS, MEDITATIONS, 6.16.2b–4a
Warren Buffett, người sở hữu khối tài sản xấp xỉ 83 tỉ USD (2019) vẫn đang sống trong căn nhà mà ông mua từ năm 1958 với giá 31.500 USD và vẫn ăn phần ăn trị giá 5USD ở McDonald mỗi ngày đi làm. John Urschel, nhân viên phụ trách của Baltimore Ravens, quản lý hàng triệu USD nhưng chỉ tiêu xài 25.000USD 1 năm. Ngôi sao của San Antonio Spurs, Kawhi Leonard đi trên chiếc Chevy Tahoe 1997 mà ông có khi còn là một thiếu niên ngay cả khi ông đang có một hợp đồng trị giá 94 triệu USD, còn đó những hình mẫu của Jeff Bezos với chiếc Accord cũ kĩ hay Mark Zuckerberg với chiếc Honda giá rẻ…. Bạn thử nghĩ xem vì sao lại như vậy? Không phải vì họ hà tiện hay ham đồ rẻ mà những thứ thực sự có giá tri với họ lại không hề xa xỉ như chúng ta vẫn nghĩ về những người giàu.
Cần phải nhớ rằng giới siêu giàu không thiếu khôn ngoan, cũng không ai trong chúng ta có thể dạy họ cách tiêu tiền, thậm chí môi trường sống và hiểu biết của họ ở đẳng cấp rất cao so với hầu hết chúng ta. Không phải tự nhiên mà cả Buffett, Leonard hay Urschel đều làm như vậy, phong cách sống của họ là kết quả của sự xem xét kĩ lưỡng về thứ tự ưu tiên những điều trong cuộc sống, điều gì là thực sự quan trọng đáng để tâm cũng như học cách nói KHÔNG. Họ chỉ nuôi dưỡng những nhu cầu dưới mức tài chính của họ ngay từ ban đầu, kết quả là dù có thu nhập bao nhiêu đi nữa họ vẫn không bị ảnh hưởng bởi tiền bạc, vẫn có thể hoàn toàn tự do theo đuổi những thứ thật sự có ý nghĩa với họ. Làm sao một người có mức sống cao có thể cam kết giữ được đạo đức hay hành vi đúng mức khi kinh tế cá nhân bị ảnh hưởng, và làm sao có thể ngăn cản một người làm điều họ muốn khi ngay cả những nhu cầu thấp nhất trong tháp nhu cầu Maslow (ăn, uống) cũng không khiến họ bận tâm. Những người đó là những người mạnh mẽ nhất họ hoàn toàn tự do đúng nghĩa.
Chúng ta cảm thấy mình có đạo đức phải chăng vì chúng ta chưa có cơ hội làm sai ?
Khi ta đưa được của cải vật chất ra ngoài khỏi mọi sự mong đợi trong cuộc đời là lúc ta có thể chính thức tận hưởng cuộc sống của chính mình, đó là trạng thái mà giới tinh hoa giàu có hướng đến. Có lẽ ta đã có câu trả lời cho câu hỏi, chúng ta muốn giàu có vậy giới giàu có muốn gì.
Trên con đường mưu cầu hạnh phúc bước đầu tiên là loại bỏ biến số vật chất ra khỏi ảnh hưởng đến hạnh phúc của ta, bởi vật chất là thứ ta không kiểm soát được nếu để nó kiểm soát hạnh phúc của ta thì làm sao ta làm chủ được hạnh phúc của mình. Càng nhiều ham muốn – càng ít tự do.
Less is more!
Series Daily Stoic Based on Daily Stoic by Ryan Holiday
1 Comment
“what’s in keeping with” không phải nghĩa là “những điều đáng gìn giữ”.
Thứ cần được “prized” ở đây không phải là “nỗ lực của giáo dục và giảng dạy”.
“lineman” không phải là “nhân viên phụ trách”.
Dịch sai/thiếu nhiều, chế nhiều.