Bất cứ khi nào bạn có ấn tượng về một ý thích nào đó, bất cứ ấn tượng nào, hãy tự bảo vệ mình khỏi bị nó cuốn đi. Hãy bắt nó chờ đợi bạn, hãy cho mình một khoảng dừng. Bạn sẽ biết có 2 luồng cảm xúc khác biệt: Thứ nhất là niềm vui của thỏa mãn tận hưởng và theo sau đó lại là sự hối hận và chán ghét chính bạn. Thứ hai là niềm vui nhẹ nhàng hơn nhưng sâu sắc hơn của sự hài lòng khi bạn tự chế ngự được mình.
EPICTETUS, ENCHIRIDION, 34
Tuy nhiên nếu đến thời điểm thích hợp cho việc phải hành động thì đừng để bị khuất phục bởi sự dễ chịu thoải mái đó, sự quyến rũ đó mà hãy chống lại tất cả chúng, điều đó sẽ tốt hơn rất nhiều.
Tự chủ luôn là việc rất khó khăn, không ai mảy may nghi ngờ điều đó. Đó là lý do tại sao một số mẹo học được từ những người ăn kiêng hay từ kỷ luật nghiêm khắc của quân đội lại rất hữu ích.
Một số người ăn kiêng cho phép mình có 1 ngày mỗi tuần có thể ăn những gì mình thích, ăn bao nhiêu mình muốn – họ gọi là “ngày ăn gian”. Thậm chí họ còn được khuyến khích ghi ra những thực phẩm họ khao khát được ăn trong suốt tuần đó để họ có thể hưởng thụ cùng lúc vào ngày thứ 7. Điều này vừa giúp họ có thêm động lực vượt qua 6 ngày ăn uống kỉ luật đồng thời giúp họ có những suy nghĩ khác đi khi gần đến ngày thứ 7.
Lúc đầu điều này nghe như mô tả một giấc mơ, nhưng bất kỳ ai từng thực hiện điều này hay những điều tương tự đều biết một sự thật: mỗi ngày ăn gian đó khiến bạn mệt mỏi và sau đó ghét chính mình. Cảm giác thất vọng, cẩm thấy thất bại. Một cách tự nhiên.
Sẽ nhanh thôi bạn sẽ xa lánh luôn ngày ăn gian đó. Bởi bạn sẽ nhận ra, bạn không cần nó như bạn nghĩ khi bạn đã thực sự trải nghiệm. Cái giá phải trả cho chỉ 1 ngày đó là lòng tự trọng tổn thương, cảm giác thất bai, sự thật sai trái trần trụi. Nó quá đắt. Và bởi khi đạt được bất cứ điều gì về ham muốn vật chất, nó luôn không tuyệt vời như bạn tưởng tượng. Bạn cảm thấy như vừa nhận một hình phạt hơn là vừa hoàn thành một mục tiêu. Thật vậy đấy.
Điều này giống như một phụ huynh muốn rằng con hút thuốc hãy hút cả gói. Nó rất quan trọng để kết nối cái gọi là cám dỗ tưởng tượng với các hiệu ứng thực tế của nó. Từ đó có thể đánh thức những cảm nghĩ tổng quát hơn về những điều tương tự. Một bài học.
Khi bạn hiểu được rằng sau cùng thì sự tự nuông chiều luôn tệ hơn sự phản kháng bằng ý chí, và sự thôi thúc bắt đầu mất đi sự hấp dẫn của nó. Theo cách này tự chủ trở thành niềm vui thực sự – niềm vui chiến thắng chính mình và sự sa ngã bởi cám dỗ trở thành hối tiếc.
Một khi đã biết trước được kết quả như vậy….
Liệu bạn sẽ có thả mình đi theo các cám dỗ ?
Series Daily Stoic Based on Daily Stoic by Ryan Holiday
