Nếu ai đó mang thân thể bạn đem cho những người qua đường chắc hẳn bạn sẽ giận dữ phát điên. Còn nếu bạn giao tâm trí của mình cho người đi cùng, thì họ sẽ có thể hành hạ bạn, quấy nhiễu và khiến bạn gặp rắc rối. Vậy bạn có còn thấy điều đó là không đáng hổ thẹn?
EPICTETUS, ENCHIRIDION, 28
Theo bản năng chúng ta luôn cố gắng bảo vệ cơ thể mình mọi lúc. Ta thường không để ai đó tự ý chạm vào, xô đẩy hay điều khiển cơ thể ta phải đi đâu, làm gì. Nhưng trái lại, với tâm trí ta lại kém kỉ luật hơn rất nhiều. Chúng ta sẵn sàng giao nó cho các phương tiện truyền thông xã hội, cho truyền hình tin tức, cho cả những điều người nào đó ngoài kia đang nói, đang làm hoặc suy nghĩ. Bất kể ai.
Mỗi khi ta ngồi xuống bàn làm việc, việc đầu tiên thường làm nhất lại là mở trình duyệt là lướt xem các thông tin không mấy ý nghĩa. Khi đang sum vầy với gia đình hay vui chơi với bạn bè cứ vài phút ta lại rút điện thoại ra xem. Khi đang tận hưởng không gian yên tĩnh và trong lành ở công viên, thay vì hướng nội ta lại chăm chăm phán xét người khác mỗi khi họ đi ngang qua.
Có lẽ hầu hết chúng ta thậm chí không nhận thức, gọi tên được những việc ta đang làm như thế. Ta không biết được ta đã lãng phí bao nhiêu vào nó, rồi nó đã khiến ta thiếu hiệu quả và mất tập trung như thế nào. Và tệ hơn nữa là hầu như không ai trong chúng ta muốn gây ra điều đó cả, nó xảy ra hoàn toàn vô thức, một hình thức tự diễn biến.
Đối với các tín đồ Khắc Kỷ thì đây là điều họ ghét cay ghét đắng, điều tối kỵ. Họ biết và dễ dàng chấp nhận rằng ta không thể hoàn toàn kiểm soát cơ thể mình trong thế giới này, ai đó có thể bỏ tù nó, thời tiết có thể hành hạ thậm chí hủy diệt nó. Nhưng còn tâm trí bên trong cơ thể đó? Nó là của chúng ta. Nó là thứ trước hết chúng ta cần bảo vệ, phải bảo vệ.
Hãy luôn duy trì sự kiểm soát hoàn toàn với tâm trí của mình, luôn bảo vệ nó thật nghiêm ngặt. Bởi đó là thứ duy nhất hoàn toàn, thực sự thuộc về mỗi chúng ta, là tài sản quý giá nhất mà ta có.
Series Daily Stoic Based on Daily Stoic by Ryan Holiday
