Những căn bệnh của một tâm hồn có lý trí là những tệ nạn lâu đời và chai sạn như tham lam quá độ và tham vọng mù quáng, họ đã tự đặt linh hồn mình vào sự trói buộc và nó bắt đầu thành những tệ nạn vĩnh viễn bên trong.
SENECA, MORAL LETTERS, 75.11
Nói ngắn gọn, căn bệnh này là một sự bóp méo không ngừng trong cách đánh giá cúa chúng ta, vì vậy sự thật ở đây là chính những ước muốn nhỏ nhoi lại là sự theo đuổi mạnh mẽ về lâu dài.
Trong thảm họa tài chính cuối những năm 2000, hàng trăm người thông minh, có lý trí đã mất hàng nghìn tỷ đô la của cải. Làm thế nào những người thông minh như vậy có thể trở nên ngu ngốc và gây ra sai lầm như thế? Những người này biết các hệ thống vận hành, các thị trường hoạt động như thế nào và đã quản lý hàng tỷ đô la, nếu không nói là hàng nghìn tỷ đô la. Chưa hết, không chỉ một mà những sai lầm nối tiếp sai lầm trong sự cao hứng và tham lam đó đã dẫn tới sự sụp đổ tan nát của thị trường toàn cầu.
Không khó để nhìn vào tình huống đó và hiểu rằng lòng tham là một phần của vấn đề. Lòng tham là thứ khiến mọi người tạo ra những thị trường phức tạp mà không ai hiểu được với hy vọng kiếm được tiền nhanh chóng từ kẻ khác. Lòng tham khiến người khác thực hiện giao dịch trên những nhóm nợ kỳ lạ – điển hình ở đây là nợ dưới chuẩn. Lòng tham đã ngăn cản bất cứ ai chỉ ra sự thật trong tình huống này, lòng tham che mờ lí trí cho dù nhiều người cũng chắc hẳn đã nhận ra. Vì vậy ta có một ngôi nhà xếp bằng những lá bài, chỉ một cơn gió nhẹ cũng đủ thôi bay tất cả.
Thật không hay ho gì khi chỉ trích những người đó sau khi thực tế đã xảy ra. Điều có ích hơn cần xem xét là làm thế nào những tham lam và dục vọng có thể có ảnh hưởng tương tự trong cuộc sống của bạn. Những sai sót trong phán đoán có thể là tật xấu của bạn gây ra cho chính mình? Từ những tham lam và dục vọng đó có thể khiến bạn có thể mắc bệnh gì?
Và làm thế nào lý trí của bạn có thể can thiệp và điều chỉnh chúng để tránh những tai họa dự đoán trước?
Đó mới là điều thực sự đáng quan tâm. Chúng ta học được điều gì từ lịch sử?
Series Daily Stoic Based on Daily Stoic by Ryan Holiday